Hersenen en Bewustzijn

19 aug Hersenen en Bewustzijn

Mijn naam is Jan Dirk Verveen. Ik ben bioloog (drs.), 1^e graads docent, geef lessen menskunde en begeleid bewustwordingsprocessen waartoe ik diverse trainingen en opleidingen heb gevolgd. Mijn natuurwetenschappelijke achtergrond, filosofische inslag, spirituele interesse en fascinatie voor bewustzijnsprocessen heb ik samengebracht in deze bijscholingsdag Hersenen en Bewustzijn-Neurofilosofie in de praktijk.

Allemaal hebben we een levensverhaal en als therapeut begeleid je vanuit jouw eigen verhaal anderen in een stukje van het hunne. Terwijl je bij dit begeleiden ook gebruik maakt van jouw speciale professionele gereedschapskist, ben je als mens net zo menselijk als je cliënt, dus kan het geen kwaad om op deze dag eens met elkaar ook ons mens-zijn te onderzoeken en onszelf de vraag te stellen wie die ik is en waar ieder van ons staat in het grote levensverhaal, ook in ons (professionele) handelen. 

Juist omdat er geen pasklare antwoorden zijn zou dit samen met elkaar onderzoeken, vanuit ieders verschillende achtergrond, weleens verrassend verrijkend kunnen zijn voor jezelf en daarmee ook voor jouw cliënten. 

 Als ingang hiervoor is het levensverhaal geschreven van een mens genaamd ‘ik’. Dat begint met ‘nu’ en komt ook weer bij ‘nu’ uit nadat het zich vanaf de menselijke oertijd (‘ik ooit’) door de eeuwen heen tot in onze moderne tijd hier in het Westen ontvouwd heeft. De ontwikkelingen en dilemma’s die erin voorkomen kunnen de aanzet zijn voor ons onderzoek. Het is in de tegenwoordige tijd geschreven omdat deze geschiedenis zich in en buiten de tijd afspeelt. 

Bewustzijn staat centraal in het werk van hoogleraar cognitieve neurowetenschap Victor Lamme van de Universiteit van Amsterdam. 

 ‘Wat is bewustzijn?’ vraagt hij zich af.
‘Het is wonderlijk dat anderhalve kilo vetten en eiwitten bewuste ervaringen kan hebben.
lk verdiep me nu al heel lang in het verschijnsel, maar op de vraag wat bewustzijn is, luidt het antwoord: we hebben geen idee.
We kunnen zelfs een metafysische verklaring, dat er meer aan te pas komt, niet uitsluiten.
Tegelijk is er een duidelijke relatie tussen de biologie en het bewustzijn. Hersenbeschadigingen kunnen resulteren in veranderingen van bewustzijn.’
Hoe kan het dat een verzameling niet- bewuste materie zich bewust kan zijn van zichzelf? ‘We noemen dit het moeilijke probleem van bewustzijn,’ zegt Lamme.
‘Zintuigelijke waarneming speelt een rol bij bewustzijn, maar kan ook zonder bewustzijn.
Een tomaat is rood, een stoplicht is rood en dat is wat anders dan groen.
We begrijpen hoe licht via staafjes en kegeltjes in je ogen naar je hersenen gaat en daar een beeld vormt, maar hoe dit ervoor zorgt dat je bewust een kleur ervaart, is een mysterie.
Ik weet niet of jouw rood eruitziet als mijn rood.’ 

 Een gerelateerde, voor velen grote vraag is die naar de vrije wil.
Is de mens de baas over zijn eigen beslissingen? De vrije wil bestaat niet, de titel van een van Lammes boeken, vat zijn opvatting hierover kernachtig samen.
‘Hoe we keuzes maken, is een simpel probleem] zegt hij. ‘Wat we kiezen is een optelsom van onze genen en ons verleden. Het is een kwestie van input en output.
Onderzoek laat zien dat de vrije wil een illusie is.
Neem bijvoorbeeld het experiment waarin ze mannen de foto’s van twee vrouwen lieten zien. Ze mochten kiezen welke hun voorkeur had. Vervolgens kregen ze degene die ze niet hadden gekozen en werd hun gevraagd hun keuze toe te lichten. Ze verzonnen er redenen voor, alsof ze haar zelf hadden gekozen.’
Zien, horen, ruiken, nadenken, emoties en ook de vrije wil (of de illusie daarvan) behoren allemaal tot het makkelijke probleem van bewustzijn.
‘Ze kunnen allemaal zonder dat het licht aan staat,’ zegt Lamme. ‘Insecten zijn ook verbazingwekkend strategisch en kunnen ingewikkelde patronen leren.
Maar de vraag blijft: staat bij een vlieg het licht aan? We kunnen het niet controleren.’  

Een spirituele visie
UIT: GESPREKKEN MET JESHUA door Pamela Kribbe (een aangepast uittreksel)

De ego fase van het bewustzijn
Wanneer ik leef vanuit het ego als centrum, verkeren mijn bewustzijn en mijn gevoelsleven in een toestand van verkramping. Het is een toestand van angst, van waaruit steeds iets verdedigd moet worden.
Vanuit het ego bewustzijn is er steeds een ervaring van tekort, een behoefte aan meer.
Als het bewustzijn in de ego fase verkeert, opereer ik vanuit een leegte die nooit helemaal gevuld kan worden.
De grondslag van mijn handelen ligt in een schaduwgebied, een gebied waarvan ik mij niet bewust ben en niet bewust wil zijn. In die schaduw zit een leegte, waarvan ik innerlijk wel een bepaald besef heb, maar waar mijn bewustzijn zich toch steeds van af wil keren.
In deze fase wordt mijn relatie met het Ene, Alles-Wat-Is overschaduwd door een gevoel van afgescheidenheid. Ik voel me diep van binnen alleen staan.
Er is een gebrokenheid in de kern van mijn bewustzijn, een verlatenheid, die ik schuw om onder ogen te zien.
En daardoor ervaar ik haar alleen indirect: als een schaduw.
Mensen zijn bang om met hun bewustzijn volledig in die leegte te gaan staan, om hun innerlijke duisternis onvervaard tegemoet te treden en te onderzoeken.
Dat wordt ten koste van alles vermeden en daarom is er zoveel angst in wereld. 

Maar omdat die innerlijke duisternis, dat gevoel van gebrokenheid en verlatenheid, er toch is, ook al ligt het in de schaduw, zijn er allerlei maatregelen nodig om het leven draaglijk te houden.
De oplossing van het ego is altijd om het probleem niet in de kern aan te pakken, maar in de periferie.
Het ego zoekt de oplossing in het naar buiten keren van het bewustzijn.
Het ego tracht het probleem op te lossen door zich te voeden met andermans energie.
De energieën waar het op uit is, zijn erkenning, bewondering, macht, aandacht, bevestiging, etc.
Op die manier tracht het ego een schijnbevrediging te creëren van het diep in de ziel sluimerende verlangen naar eenheid, verbondenheid en liefde. 

Dit diepe sluimerende verlangen behoort tot de kern van wie ik ben, het is mijn eigen natuur die mij roept.
Ik ben God! God is de energie van liefde, eenheid en verbondenheid.
Iedereen verlangt naar de onvoorwaardelijke geborgenheid en liefde van de energie die God genoemd wordt.
Ten diepste is dit verlangen een verlangen naar het volledig hervinden van mijn eigen goddelijke zelf.
Deze bron van onvoorwaardelijke liefde kan ik alleen vinden door de angst en duisternis die er om mijn goddelijke kern heen zit, van binnen uit te verlichten met mijn eigen bewustzijn.
Dit kan alleen door mijn bewustzijn naar binnen te keren. 

Het ego doet precies het omgekeerde.
Het registreert de behoefte aan liefde en verbondenheid, maar wil deze lenigen zonder de duisternis en de angst onder ogen te zien. Daartoe transformeert het de behoefte aan liefde tot de behoefte aan erkenning en positieve aandacht van andere mensen.
Het ego doet dit opdat het bewustzijn dan niet ‘naar binnen hoeft’.
De oorspronkelijke behoefte aan liefde en verbondenheid is nu op een vervormde manier in het bewustzijn aanwezig en wordt ook op een vervormde manier vervuld.
Ik zoek dan naar erkenning en bevestiging van buiten.
Mijn bewustzijn is naar buiten gericht.
Overal waar het bewustzijn uitwijkt, krijgen schaduwen de kans zich te verdiepen.
Dat wat onttrokken wordt aan het licht van het bewustzijn, wordt een schaduwkant.
Daarin kunnen angsten, negatieve gevoelens en woede huizen, die allemaal ontketend worden door het niet onder ogen willen zien van de eigen diepste eenzaamheid.
Het ego kan hierin bijzonder hardnekkig zijn, het zal de controle niet zomaar opgeven. 

Wat we in de wereld waarnemen als het kwaad, is allemaal het resultaat van het niet willen opgeven van controle, het niet willen aanvaarden van de innerlijke angst en duisternis die in het eigen menselijke bewustzijn leeft.
Overgave is de eerste stap naar verlichting.
Met verlichting wordt niets anders bedoeld dan dat alle aspecten van ons wezen in het licht van het bewustzijn mogen verschijnen. Verlichting betekent dus niet dat ik mij overal bewust van ben, maar dat ik bereid ben mij daarvan bewust te worden. Dat ik bereid ben alles te aanvaarden en onder ogen te zien. 

Hart gedragen bewustzijn vs. ego gebaseerd bewustzijn
Het ‘kwaad’ is in feite ego gecentreerde energie. Het ego keert zich tegen het hart.
De werkelijke strekking van een hart gedragen bewustzijn is niet een bewustzijn van het goede dat strijdt tegen het kwade. Het is een bewustzijn dat beide werkelijkheden (van licht en donker) ontstijgt.
Het is een bewustzijn dat afstand doet van het idee …………………..  Meer interesse in deze interessante verdiepende onderwerpen voor jouw als behandelaar? Mis dan deze training niet!

Enkele Reviews:

• Dank voor de inspirerende dag. Ik vond het deel in de ochtend leerzaam, en je bent in staat om hele ingewikkelde processen heel goed uit te leggen. Ook dankzij verrijkende modellen via de sheets .
  
  Het deel in de middag over bewustzijn, daar voelde ik een doorleefde interesse voor iets wat niet eenduidig te benoemen is. (overigens voor mij een meer bevestigende inhoud) Mooi hoe je open stond voor allerlei perspectieven en de grote diversiteit aan vragen , waar je heel maatwerkgericht op inging. 
•  Het was een prettige dag. Veel informatie vooraf, waardoor  er  tijdens de dag veel ruimte was om te brainstormen. Het was fijn om naar te luisteren. Veel gekregen om over na te denken. Dankjewel! 
•  Mooie opbouw in de dag. van feitelijk naar filosofisch.. Knap hoe je ons meenam. 
•  Fijne info, prettige sfeer en prima Powerpoints.
  Mooi om met relatief weinig kennis toch de diepte in te kunnen gaan.
  Een prachtige dag met een zeer kundige opbouw door de trainer. Dank! 
•  Ik vond het voorbereidende materiaal (syllabus en webinar) erg helder en inspirerend. De docent is vriendelijk en gaat op alle vragen van deelnemers in.  Persoonlijk vond ik niet alle vragen van de deelnemers even interessant.